Hỏi: Tham khảo trên phương tiện thông tin đại chúng, tôi được biết có những trường hợp được coi là giết người trong trạng thái tinh thần bị kích động mạnh. Tôi không hiểu rõ như thế nào được coi là trạng thái tinh thần bị kích động mạnh, xin được Luật sư giải thích? (Nguyễn Lâm – Hà Nội).

Trả lời: Người bị kích động mạnh về tinh thần được hiểu là người không còn nhận thức đầy đủ về hành vi của mình như lúc bình thường, nhưng chưa mất hẳn khả năng nhận thức. Khi đó họ mất khả năng tự chủ và không thấy hết được tính chất và mức độ nguy hiểm cho xã hội về hành vi của mình,. Trạng thái của họ lúc bấy giờ gần như người điên (người mất trí). Tuy nhiên, trạng thái này chỉ xảy ra trong chốc lát, sau đó tinh thần của họ trở lại bình thường như trước.

Vấn đề xác định một người có bị kích động mạnh về tinh thần hay không rất phức tạp, bởi vì trạng thái tâm lý của mỗi người là khác nhau. Vì vậy để xác định người đó có bị đẩy đến tình trạng bị kích động mạnh hay chưa mạnh về tinh thần phải căn cứ vào từng trường hợp cụ thể, xem xét một cách toàn diện các tình tiết cụ thể về vụ án, nhân thân của người phạm tội, quá trình diễn biến của sự việc, trình độ văn hóa, bệnh tật, hoàn cảnh gia đình… từ đó mới có thể xác định mức độ bị kích động về tinh thần có mạnh hay không, mạnh đến mức nào.

Đối với nạn nhân, phải là người có hành vi trái pháp luật nghiêm trọng, xâm phạm đến lợi ích của người phạm tội và hành vi trái pháp luật nghiêm trọng của nạn nhân phải là nguyên nhân dẫn đến người phạm tội bị kích động mạnh về tinh thần. Mối quan hệ nhân quả giữa hành vi trái pháp luật với hành vi bị kích động mạnh là mối quan hệ tất yếu.