Thông tin từ báo cáo của Chính phủ, tỉ lệ tham nhũng cấp cơ sở xã, phường (31%), cao hơn cấp trung ương (0,3%). Trước thông tin này, đại biểu Trần Văn Kiệt (Vĩnh Long) phải thốt lên: “Con số khiến tôi dở khóc dở cười. Cán bộ dưới địa phương vì đồng lương ít ỏi, không đủ sống nên phải tham nhũng chăng?”. Sau khi nêu câu hỏi xót xa như vậy, ông Kiệt khẳng định: “Tham nhũng dưới địa phương không thể cao hơn trung ương được”.

Đại biểu Đặng Văn Sướng (Long An) đặt vấn đề rằng, phải chăng tham nhũng càng ở cấp cao càng phức tạp, tinh vi khó phát hiện hơn so với ở cơ sở nên mới có những đánh giá “lạc quan” như vậy. Hai vị đại biểu Quốc hội đã nói đúng “tim đen” của tham nhũng và cũng nói trúng bụng của dân. Cán bộ cấp xã, phường tham nhũng nhiều hơn trung ương, nghe mà đau xót, trái ngang và vô lý đến phải “dở khóc, dở cười”. Đành rằng chưa ai đưa ra con số chứng minh tham nhũng ở trung ương cao hơn ở cơ sở, nhưng có những sự thật đôi khi đâu cần phải chứng minh mới thuyết phục đó là sự thật. Nó không có con số trong danh sách các vụ bị phát hiện, nhưng nó bày biện giữa thanh thiên bạch nhật, che làm sao được con mắt của nhân dân. Cứ cho số vụ tham nhũng  ở xã, phường cao hơn trung ương đi, nhưng số vụ với số tiền khác nhau xa lắm. Ông quan xã tham nhũng vài trăm ngàn đồng trong vụ xà xẻo tiền hỗ trợ bà con nghèo ăn tết so với một vụ tham nhũng cỡ PMU18, gần đây nhất là những dấu hiệu tham nhũng trong vụ Vinashin mà cơ quan điều tra đang làm thì chỉ đáng là hạt cát.

Vấn đề thứ hai, báo cáo của Chính phủ đánh giá, so với năm 2009, số vụ tham nhũng mới giảm 31,6%, số vụ tham nhũng khởi  tố mới giảm 23%, đối tượng tham nhũng giảm 28%. Nếu chỉ căn cứ trên số liệu này thì thật đáng mừng, bởi vì công tác phòng, chống tham nhũng đạt hiệu quả rất cao. Nhưng các đại biểu lại cho rằng tham nhũng chưa chấm dứt mà là năng lực, trình độ đội ngũ chống tham nhũng chưa tương xứng; trong khi đó, thủ đoạn của bọn tham nhũng ngày càng tinh vi, xảo quyệt. Ý kiến của các vị đại biểu Quốc hội cũng là nỗi trăn trở trong lòng người dân. Có một điều rất rõ, đó là chúng ta chưa phát hiện, xử lý được tham nhũng chứ không phải tham nhũng giảm.

Về thực trạng tham nhũng hiện nay, hãy nhìn thẳng vào sự thật mà không cần phụ thuộc vào những con số,  bởi vì có những con số không phản ánh đúng sự thật.

Lê Thanh Phong