Pháp luật

“Quan” chạy dự án

Hành vi làm trái công vụ đã rõ nhưng mức độ gây thiệt hại như thế nào vẫn còn là câu hỏi.

 



Tòa Phúc thẩm TAND Tối cao tại TP.HCM vừa xử lưu động, tuyên hủy bản án sơ thẩm vụ nguyên trưởng phòng Kinh tế chuyên ngành (thuộc Văn phòng UBND tỉnh Kiên Giang) Trịnh Văn Trung bị kết án về tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ.
Đây là một vụ án được dư luận địa phương rất quan tâm. Trước khi bị cáo ra tòa, nhiều cán bộ lãnh đạo đã bị kỷ luật.
Làm trái để vụ lợi?
Theo hồ sơ, Trung có nhiệm vụ theo dõi lĩnh vực nông, lâm, thủy sản, quản lý tài nguyên môi trường, xây dựng cơ sở hạ tầng; tham mưu đề xuất cho UBND tỉnh ban hành các văn bản chỉ đạo, thẩm định các đề xuất của ngành, địa phương…
Năm 2005, chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty TNHH Mỹ Hòa nhờ Trung giúp trong việc xin dự án mở trang trại chăn nuôi, trồng trọt tại xã Kiên Bình (Kiên Lương) và hứa cho gia đình Trung được góp vốn đầu tư 30%. Cùng thời điểm, Công ty TNHH Minh Ngọc cũng nộp hồ sơ xin dự án trồng bạch đàn ở gần đó. Sau khi được cấp giấy chứng nhận ưu đãi đầu tư và giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, hai công ty trên tự ý sang nhượng cho Công ty TNHH Tiến Phát.
Biết việc sang nhượng này là sai nhưng Trung không báo cáo cấp trên mà về kêu vợ liên hệ với Công ty Tiến Phát yêu cầu gửi 500 triệu đồng (tương đương 30% vốn đầu tư dự án) vào tài khoản của vợ Trung. Sau đó, Trung đến “tổ một cửa” thuộc Văn phòng UBND tỉnh Kiên Giang trực tiếp nhận hồ sơ xin dự án của Công ty Tiến Phát cùng tờ trình của các cơ quan chuyên môn, rồi tham mưu lãnh đạo UBND tỉnh ký chấp thuận cho công ty này triển khai dự án.
Vụ khác, năm 2007, giám đốc Công ty TNHH Xạ Hương nhờ Trung giúp xin dự án chăm sóc bảo vệ rừng kết hợp du lịch sinh thái tại xã Bãi Thơm (Phú Quốc). Một lần ngồi ăn tối, vợ Trung ngỏ ý hỏi “mượn” vị giám đốc này 500 triệu đồng. Sau khi tiền được chuyển vào tài khoản của vợ, Trung lại trực tiếp lấy hồ sơ xin dự án của Công ty Xạ Hương, không thông qua lãnh đạo Văn phòng UBND tỉnh xử lý mà trực tiếp trình lãnh đạo tỉnh ký chấp thuận nhận hồ sơ, giao các ngành chức năng kiểm tra, tham mưu đề xuất.
Xác định thiệt hại chưa rõ
Với các hành vi trên, Trung bị VKS truy tố về tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ theo khoản 3 Điều 281 BLHS (khung hình phạt tù từ 10 đến 15 năm).
Tại phiên sơ thẩm tháng 9-2009 của TAND tỉnh Kiên Giang, Trung khai người nhà chưa góp vốn đầu tư 30% dự án với Công ty Mỹ Hòa. Còn số tiền 1 tỉ đồng của hai công ty Tiến Phát và Xạ Hương, Trung cho rằng đó chỉ là quan hệ dân sự. Luật sư của Trung thì đề nghị chỉ truy tố Trung theo khoản 1 (khung hình phạt tù từ một đến năm năm). Theo luật sư, việc mượn tiền của bị cáo chỉ là quan hệ dân sự. Bị cáo thừa nhận có hành vi sai trái nhưng hậu quả không lớn.
Đại diện VKS liền công bố lời khai của giám đốc Công ty Xạ Hương là ông cho vợ Trung mượn tiền để trả ơn xin duyệt dự án của bị cáo. Tòa cũng cho rằng vị giám đốc này cho vợ Trung mượn tiền trong thời điểm nhờ bị cáo xin duyệt dự án, lại không cần biên nhận nợ là bất thường.
TAND tỉnh Kiên Giang kết luận Trung phạm tội gây hậu quả rất nghiêm trọng hoặc đặc biệt nghiêm trọng và phạt năm năm tù (xử dưới khung vì có nhiều tình tiết giảm nhẹ), đồng thời tuyên tịch thu 1 tỉ đồng sung công. Sau đó, Trung kháng cáo xin giảm án.
Tại phiên phúc thẩm, tòa nhận định cấp sơ thẩm chưa chứng minh được hành vi trái công vụ của bị cáo đã gây thiệt hại cho lợi ích của nhà nước, của xã hội, quyền và lợi ích của công dân như thế nào. Cả kết luận điều tra và cáo trạng cũng không kết luận rõ thiệt hại. Trong khi theo Điều 281 BLHS, ngoài động cơ vụ lợi và hành vi lợi dụng chức vụ, quyền hạn làm trái công vụ thì thiệt hại cũng là một dấu hiệu bắt buộc phải chứng minh.
Kiểm sát viên cao cấp Nguyến Thanh Sơn (Viện Phúc thẩm 3):
Chưa có hướng dẫn tính thiệt hại
Có nhiều tội đã quy định cụ thể về định lượng ngay trong BLHS, chẳng hạn trộm cắp bao nhiêu thì định hình phạt theo khoản nào. Ngoài ra, có một số tội cũng có văn bản hướng dẫn đi kèm như nhóm tội xâm phạm sở hữu. Tuy nhiên, vẫn còn một số ít tội như Điều 281 là chưa được quy định rõ trong BLHS cũng như các văn bản hướng dẫn.
Việc luật chưa quy định thế nào là gây thiệt hại nghiêm trọng, rất nghiêm trọng và đặc biệt nghiêm trọng ở tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ đã làm các cơ quan tố tụng lúng túng. Vì thế, rất cần có văn bản hướng dẫn cụ thể để việc áp dụng pháp luật được thống nhất.
Theo phapluattp.vn