Khai thác bô xít là một chủ trương lớn nhằm phát triển kinh tế Tây Nguyên và sử dụng hiệu quả nguồn tài nguyên đất nước. Tuy nhiên, gần đây, nhiều ý kiến tiếp tục bày tỏ lo ngại về tác động môi trường của việc khai thác bô xít cũng như hiệu quả kinh tế mang lại từ dự án này, đặc biệt là sau sự cố vỡ hồ bùn đỏ ở Hungary.

Để bạn đọc có điều kiện hiểu rõ thêm về quan điểm và cách tiếp cận vấn đề của các bên liên quan, VnExpress.net sẽ tổ chức toạ đàm trực tuyến về vấn đề này vào 14h30 ngày 28/10, với sự tham gia của đại diện Bộ Công Thương, Tập đoàn Than và Khoáng sản Việt Nam cùng các chuyên gia.

Vụ trưởng Vụ Công nghiệp nặng, Nguyễn Mạnh Quân.

Tại buổi tọa đàm, ông Nguyễn Mạnh Quân, Vụ trưởng Vụ Công nghiệp nặng Bộ Công Thương, Phó trưởng ban chỉ đạo dự án bô xít Tây Nguyên, sẽ giải đáp thắc mắc cũng như ý kiến trái chiều của độc giả và đối thoại cùng các chuyên gia. Theo ông Quân, dự án được triển khai dưới sự chỉ đạo của Bộ Chính trị, Chính phủ và hoàn toàn phù hợp với sự phát triển của ngành cũng như đất nước. Hiện Tập đoàn Than và Khoáng sản Việt Nam đang triển khai hai dự án đầu tư thử nghiệm sản xuất alumina tại tỉnh Lâm Đồng và tỉnh Đăk Nông.

"Đây là dự án thử nghiệm đóng vai trò hết sức quan trọng. Chúng tôi sãn sàng lắng nghe và tiếp thu mọi ý kiến trái chiều", ông Quân thẳng thắn.

Đại diện cho chủ đầu tư và là đơn vị trực tiếp tham gia dự án, ông Nguyễn Thanh Liêm, Trưởng ban Nhôm -Titan, Tập đoàn Than Khoáng sản Việt Nam (TKV) hoàn toàn tin tưởng vào hiệu quả kinh tế, độ an toàn của dự án. Cũng là một thành viên ban chỉ đạo dự án nhôm -bô xít của TKV, ông Liêm cho hay, nhiều quốc gia như Nhật Bản, Trung Quốc và Trung Đông đã có nhu cầu bao tiêu sản phẩm bô xít của Việt Nam.

Theo ông Liêm, sự cố ở Hungary là lời cảnh báo đối với Việt Nam nhưng TKV đã xem xét sơ bộ và thấy điều kiện của Hungary và Việt Nam khác nhau. Hungary dung tích bể chứa rất lớn, nằm trên bề mặt đồng bằng, mặt bể chứa bùn đỏ lại đắp nổi. Trong khi đó, hồ bùn đỏ ở Tây Nguyên được đặt trong thung lũng “chết” và ở khu vực có lưu vực nhỏ, cách xa khu vực dân cư tập trung nên độ an toàn cao hơn.

Chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan.

Tham gia buổi tọa đàm còn có các chuyên gia và nhân sĩ tham gia viết đơn đề nghị dừng dự án. Chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan tỏ ra hoài nghi về hiệu quả kinh tế dự án mang lại, bởi chủ đầu tư đã bỏ qua những con số quan trọng để chứng minh dự án khả thi. Bà cho rằng, thay vì đầu tư vào bô xít thì nên đầu tư vào các dự án khác giúp cải thiện đời sống đồng bào Tây Nguyên.

“Tôi cho rằng chỉ cần bỏ 10% vốn dự án bô xít đầu tư cho Tây Nguyên thì đời sống đồng bào cũng đã khác nhiều”, bà Lan nói.

Còn về nguồn tài nguyên bô xít ở Tây Nguyên, vị chuyên gia này nói: “20 năm sau khi thu nhập bình quân của mỗi người dân Việt Nam có thể đạt trung bình 3.000 USD thì hãy nghĩ đến triển khai dự án bô xít. Tôi cho rằng nguồn tài nguyên bô xít nên để dành. Cứ bắt tay vào khai thác, con cháu chúng ta sẽ oán trách thế hệ cha ông chúng tiêu xài phung phí nguồn tài nguyên đất nước”.

Tiến sĩ Nguyễn Văn Ban, nguyên Trưởng ban dự án Nhôm của Tổng công ty Khoáng sản Việt Nam đề xuất, cần lập một hội đồng quốc gia thẩm định lại về vấn đề hồ bùn đỏ cũng như hiệu quả kinh tế của dự án. Theo ông Ban, với sự biến đổi khí hậu, thiên tai xảy ra đột biến và ghê gớm như hiện nay, việc thiết kế các hồ chứa bùn đỏ cần phải xem xét hết sức kỹ lưỡng. Dự án Tân Rai, Nhân Cơ cần được nghiên cứu kỹ càng trước khi đem vào vận hàng khai thác.

Độc giả quan tâm có thể gửi câu hỏi, thắc mắc ngay từ bây giờ về địa chỉ kinhdoanh@vnexpress.net và tọa đàm trực tiếp với các khách mời vào 14h30 chiều 28/10.

Ban Kinh doanh