Dì ruột tôi muốn chuyển nhượng cho tôi một căn nhà. Ngôi nhà này do mẹ tôi ở nước ngoài gửi tiền về mua, dì tôi đứng tên. Tôi muốn biết để chuyển nhượng cần làm những thủ tục gì? Việc chuyển nhượng giữa tôi và dì tôi có được miễn thuế? Nếu phải đóng thì đóng bao nhiêu phần trăm thuế? Ai là người phải đóng?

Trả lời:

- Về thủ tục chuyển nhượng nhà, ông/bà cần thực hiện theo ba bước như sau:

+ Bước 1: Lập thủ tục chuyển nhượng nhà tại phòng công chứng

Căn cứ điều 450 Bộ luật dân sự quy định: hợp đồng mua bán nhà ở phải được lập thành văn bản và phải được công chứng chứng thực. Do đó, nếu dì của ông/bà muốn chuyển nhượng căn nhà nêu trên thì hai bên phải lập hợp đồng chuyển nhượng nhà và hợp đồng này phải được công chứng bởi một phòng công chứng có thẩm quyền thuộc tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương nơi căn nhà tọa lạc (căn cứ điều 37 Luật công chứng).

+ Bước 2: Thủ tục đóng lệ phí trước bạ và thuế thu nhập cá nhân

Căn cứ điều 1 và điều 2 nghị định 176/1999/NĐ - CP ngày 22-12-1999 của Chính phủ quy định: người có tài sản là nhà - đất phải nộp lệ phí trước bạ khi đăng ký quyền sở hữu. Do đó, sau khi hai bên hoàn tất thủ tục chuyển nhượng nhà tại phòng công chứng thì phải đến chi cục thuế quận, huyện nơi căn nhà tọa lạc để hoàn tất thủ tục đóng lệ phí trước bạ và thuế khác.

- Về tỉ lệ % đóng lệ phí trước bạ

Căn cứ điều 6 nghị định 80/2008/NĐ - CP ngày 29-7-2008 của Chính phủ quy định: tỉ lệ % thu lệ phí trước bạ là 0,5% đối với nhà - đất. Do đó, người có tài sản là người nhận chuyển nhượng phải đóng lệ phí trước bạ theo tỉ lệ nêu trên.

- Về thuế thu nhập cá nhân

Căn cứ Luật thuế thu nhập cá nhân, người có thu nhập từ việc chuyển nhượng bất động sản hay thu nhập từ việc được tặng cho bất động sản phải nộp thuế thu nhập cá nhân. Luật thuế thu nhập cá nhân, phân biệt hai loại thuế suất cho bất động sản. Đó là thuế suất cho việc chuyển nhượng bất động sản và thuế suất từ việc được tặng cho bất động sản. Do đó, nếu ông/bà lập thủ tục chuyển nhượng hay lập thủ tục tặng cho nhà sẽ có cách tính và thuế suất khác nhau:

-  Đối với việc chuyển nhượng bất động sản

Căn cứ điều 22 nghị định 100/2008/NĐ - CP ngày 8-9-2008 của Chính phủ quy định: thuế suất đối với thu nhập từ chuyển nhượng bất động sản là 25% trên thu nhập chịu thuế (giá vốn trừ đi giá chuyển nhượng và các chi phí khác liên quan). Nếu không xác định được được giá vốn và các chi phí liên quan làm cơ sở cho việc tính thuế thì áp dụng thuế suất 2% trên giá chuyển nhượng. Trong trường hợp này, người bán phải đóng thuế thu nhập cá nhân.

- Về câu hỏi quan hệ giữa dì ruột và cháu có được miễn thuế thu nhập cá nhân hay không

Căn cứ điều 4 Luật thuế thu nhập cá nhân thì trường hợp trên không thuộc đối tượng được miễn nộp thuế. Nếu người chuyển nhượng bất động sản chỉ có một căn nhà duy nhất thì không phải nộp thuế thu nhập cá nhân.

-  Đối với việc tặng cho bất động sản

Căn cứ khoản 10 điều 3 Luật thuế thu nhập cá nhân quy định: thu nhập từ việc nhận tặng cho bất động sản, người được tặng cho phải đóng thuế thu nhập cá nhân với thuế suất là 10% trên thu nhập tính thuế.

+ Bước 3: Thủ tục đăng ký bất động sản hay thủ tục cấp giấy chứng nhận.

Căn cứ khoản 5 điều 93 Luật nhà ở quy định: bên mua nhà hay bên được tặng cho nhà có trách nhiệm nộp hồ sơ tại cơ quan quản lý nhà ở cấp quận/huyện để được cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở. Nhưng trong thực tế hiện nay các cơ quan tùy theo từng loại giấy chứng nhận để xem xét cập nhật tên của người nhận chuyển nhượng tại giấy chứng nhận hay cấp giấy chứng nhận mới cho người nhận chuyển nhượng.

Sau khi hoàn tất 3 thủ tục như trên thì thủ tục chuyển nhượng, tặng cho nhà được xem là hoàn tất.